a-nydal.net

Seterboka   Norddal prestegard   Diverse foto         Verdensarv   Kontakt   Skiminner  Norddal idrottslag                        Lekkjer   Dyrdalen   Dialektordbok  Øydegard

I mai 2019 fekk eg ferdig ei bok om lokale stadnamn i Norddalsbygda. Boka har fått tittelen:            "Ka kallja dei dæ - dær               LOKALE STADNAMN I NORDDAL"       Ideen  var å få samle dei  lokale stadnamna i bygda Norddal -  noko var nedskrive her og der, noko var registrert        av kartverket (330 namn), noko var i bruk muntleg - og nokre var gløymde.  Oppgåva var å samle dette i ei lesbar       og oversiktleg form, med dei opplysningar om namna ein kunne få tak i. Og ta fram att ubrukte og gløymde namn.                  Det er no gjort med den tid og ressurs ein hadde. 612 stadnamn er oppsette i tabellform med ein del av        namna på kart og bilde. I boka er med 112 fotos, mest eldre som supplement til stadnamn og tekstar, dessutan          26 kartutsnitt.  Boka er i hefteform på 132 sider  -  håper lesaren kan finne litt nytte og hygge i boka.                  2. utgåve er no til sals, etter at 1. utg var utseld har det kome etterspørsel etter boka.  Eg bad i 1. utg.            om forslag til nytt stoff, endringar og andre reaksjonar, men då det har kome berre mindre tilbakemeldingar, har       eg trykt boka på nytt uendra. Boka er å få kjøpt på Nærbutikken i Norddal, og lokalt hjå meg, ved sending kjem            noko porto i tillegg til kr 180 for boka.                   Sjølv om boka omhandlar lokale stadnamn i Norddalsbygda, er ein god del av innhaldet generelt om temaet          stadnamn, og kulturhistorie frå eit bygdesamfunn       Tidlegare har eg gitt ut desse bøkene, med vekt på kultur- og lokalhistorie:        1)  Langs sæterråsa (2003)                    2) Hæ du haurt dæ før, ordbok, (2010)         3)  Fotobok (NIL m.m.) 74 sider (2011)           4)  Løypestrengar og taubaner (2012)      5) Kvernene i Norddal (2014)                          6)  Med og utan kortebukse (2016)                                                                                                            (har nokre eks. att på lager)   gå til side)                                                                                                                                      Diverse anna
Norddal Prestegard        Verdsarven   Sæterbok       The Happy End       Herdalssetra        Litt idrottshistorie                       Vi  ser Norddal over fjorden,  ei sunnmørsbygd - Isen har gjort godt arbeid i Verdsarvområdet mot Geiranger  (grensa går om lag i snøkanten). Den mektige toppen til venstre bak er Torvløysa , 1851 m.o.h. Bustaden min er VOLDA - ein fin bygdeby med høgskule, sjukehus, vidaregåande skule, med nær flyplass, ny veg til fastlandet i sør (E39), fine turmulegheiter sommar og vinter

	Frå  Volda skisenter  med Rotevatnet og Rotsethorn bak.  Dette er noko av den fine naturen og det flotte turterrenget Volda har, vinter og sommar

Dialektordbok
I 2012 gav eg ut ei dialektordbok med om lag 4000 ord, som i hovudsak kjem frå bygda Norddal, men som også er brukt 
i andre bygder, spesielt på Indre Sunnmøre. Tanken var å avslutte ordbokprosjektet, men det dukka stadig opp ord og
uttrykk i samtalar og elles. Og mange av desse vart noterte, slik at eg no har integrert mange av desse orda i 2012-utgåva,
saman med korrigeringar. Til kvart ord ei setning på eit tilnærma dialektspråk, som viser ordet i praktisk bruk. Det kan ofte
forklare eit ord betre. Det har då blitt ei ny 2020-utgåve av dialektordboka, førebels ligg dette i ro, men dersom det dukkar opp
interesse for boka, kan ho kanskje trykkast opp att                                                                                     

EKSEMPEL

ØYDEGARDEN  BOTNEN
Halvveges på veg til Herdalssætra i Norddal passerer vi eit ope dyrkaområde i elles urøyvd natur.  Knappe 5 km frå Storfjorden ser vi på andre sida av elva eit spennande og mystisk gammalt hus. I mektig natur med høge fjell på alle kantar ligg den eldgamle øydegarden Botnen. Naturbildet blir forsterka av to frittfallande høge fossar tett ved i elvar med dei målande namna Knøstelva og Smørelva. Den 3. fossen, Dampfossen, buldrar i elva Herdøla litt lenger framme i den trange dalen. Det er lett for turistar og andre som fer forbi å feste augo på dette, og bli litt forundra over det som må vere ein gammal  buplass

Historie
Botnagarden er ein gammal gard, husmannsplass, som høyrde til garden Engeset, som er ein middelaldergard. I 1694 vart Engeset prestegard. Tidlegare måtte all utmark nyttast til slått, beite og vedhogst for å overleve. Difor vart Botnen nytta av hovudgarden, og busett av plassefolk og paktarar. I 1896 vart Botnen kjøpt på auksjon for 902 kroner av Karl Elias Nygaard, og vart sjølveige bruk (nr. 3) under Engeseth gard. Botnen ligg 300 moh, er litt solmørk, men her vart det dyrka det som trongst på ein gard. Garden var då komplett med fleire bygningar som stovehus, løe, kvernhus og smie. Berre hovuddelen av bustadhuset står no att. Det var likevel strevsamt å bu her, og i 1906 flytte Karl Elias og kona Malene (Ytterdal) med sin 7 born, saman med kårfolket, frå garden. Sidan har Botnen hatt fleire eigarar og vore driven som gardsdrift frå bygda. Men i mange tiår har garden vore det ein kalle ein øydegard

Øydegarden Botnen ligg enno open i det skogkledde landskapet, knappe 5 km frå fjorden. Herdalsvegen går like forbi, og frå den ser vi lett
Botna-huset på den opne bøen

Botnahuset frå ca. 1800 som enno er så  pass at det er bevaringsverdig. Planar til restaurering ligg føre, får ein pengar til det, kan dette bli ein framifrå arena for formidling av levemåte, næringsdrift og kultur. Lett nåeleg innanfor Verdsarvområdet i  eit urøyvd og ekte kulturlandskap

Bevaring
I 2019 låg det føre ein god tilstands-og istandsettingsrapport. Som seier det er i siste liten med bevaring, men likevel fullt mogleg å få til. Fylkeskonservatoren i MR har uttalt at det vil ha stor verdi å bevare å sette i stand stovehuset i Botnen, som vil gi ei rik formidling av bygningsarven og den tradisjonelle bruken av landskapet  frå fjorden til setrane øvst i dalen.

Kort grunngjeving for bevaring:
*   Dette er eit utmarskbruk som kan fortelje komande generasjonar om måtar å overleve på i tidlegare tider, om flinke og evnerike folk
*   Dette er kanskje det einaste eksempelet på ein utmarksgard innanfor Verdsarvområdet (Geirangerfjordområdet av Vestnorsk fjordlandskap)
*   Dette er ein del av eit nesten urøyvd og ekte natur- og kulturlandskap som saman med Herdalen er ein av dei mest særprega seterdalane i fylket
*   Botnen kan bli ein framifrå formidlingsstad  til grupper av publikum og skulelevar, og til dei som ikkje så lett kan nå andre fjord- og fjellgardar
*   Dersom stovehus blir sett i stand og marka ikring stelt, vil dette gi eit godt bilde av den tradisjonelle bruken av denne type landskap
*   Botnen er lokal- og kulturhistorie, ein kulturarv det er vel verdt å ta vare på